Wallonië koesterde grote milieuambities voor het transport. Vanaf 1 januari 2025 was het de bedoeling om de meest vervuilende voertuigen geleidelijk van de weg te halen en zo de CO2-uitstoot te verminderen en de luchtkwaliteit te verbeteren. Deze grote LEZ zou eerst al in werking treden op 1 januari 2023, met het volgende tijdschema: uitfasering van Euro I in 2023, Euro 2 in 2024, Euro 3 in 2025, Euro 4 in 2026, Euro 5 in 2028 en Euro 6 in 2030. Deze wetgeving werd echter nooit ingevoerd omdat de uitvoeringsbesluiten nooit gepubliceerd werden. Het ging om een ‘administratief probleem’ dat de maatregel uitstelde tot 2025 (tegen dan hadden auto’s zonder norm of met Euro 1-, 2- of 3-norm al verboden moeten zijn).
Maar opnieuw wordt er uiteindelijk niets gedaan. Woensdag keurde de milieucommissie van het Waals Parlement met spoed een voorstel goed voor een decreet om de lage-emissiezone af te schaffen, een maatregel die deze vrijdag door alle parlementsleden goedgekeurd werd tijdens de laatste plenaire vergadering voor de verkiezingen.
Onduidelijke redenen
Deze bocht van 180 graden is betwistbaar aangezien andere regio’s in België (en andere Europese landen) hun LEZ-beleid wel voortzetten. Het Waals Parlement zegt dat het geleidelijke verbod om overal in Wallonië te rijden – een maatregel van de vorige minister van Leefmilieu, Carlo Di Antonio (Les Engagés) – “disproportioneel was, moeilijk toe te passen op een uitgestrekt en divers gebied als Wallonië, en vooral niet effectief om de luchtkwaliteit echt te verbeteren”. Dit zijn de woorden van Céline Tellier (Ecolo), Waals minister van Leefmilieu.
Sinds enkele weken keren de partijen hun kar. De oorspronkelijke goede bedoelingen zijn een molensteen om hun nek geworden, waarschijnlijk omdat het Waals Gewest niet over de middelen beschikt om zijn ambities waar te maken. Bepaalde voertuigen verbieden, komt bovendien neer op het stigmatiseren van verschillende lagen van de bevolking. En omdat er geen financiële steun beschikbaar is en de verkiezingen naderen, hebben alle partijen ervoor gekozen om de handdoek in de ring te gooien. Al is er hier en daar wel kritiek op deze aanpak. De oorspronkelijke maatregel dateert al van 2019 en de afgelopen vijf jaar werd er niets mee gedaan.
Advertentie – lees hieronder verder
Vandaag wordt het idee van een grote LEZ beschouwd als oneerlijk, elitair en asociaal, omdat er niet overal alternatieven bestaan. Dit is een betwistbaar standpunt, want als het op eerlijkheid aankomt, moeten alle Belgische burgers op dezelfde voet worden geplaatst. Zowel in Vlaanderen als in Brussel is een proces aan de gang om de meest vervuilende auto’s te weren.
Een goede zaak?
Wat moeten we van deze beslissing denken? Dat het sociaal rechtvaardig is? Waarschijnlijk wel. Maar zonder in politiek te vervallen, is het ook jammer dat de autoriteiten niet in staat zijn om maatregelen te nemen om de volksgezondheid te beschermen (vroegtijdige sterfgevallen door vervuilende stoffen). Oudere voertuigen zijn inderdaad vervuilender. Het uitblijven van beslissingen of aanpassingen geeft opnieuw het voordeel aan Vlaanderen en Brussel, die een visie hebben en op koers blijven. Opnieuw ontstaat er dus een onevenwicht tussen noord en zuid.
Feit blijft dat als het Waals Gewest niets doet, de lokale overheden (op stadsniveau) de mogelijkheid behouden om plaatselijke lage-emissiezones in te voeren. De steden Eupen en Namen hebben dit al overwogen. We moeten dus afwachten hoe de volgende meerderheden hierover denken. Maar dat wordt een topic voor na de gemeenteraadsverkiezingen in oktober 2024.
Op zoek naar een auto? Zoek, vind en koop het beste model op Gocar.be