Vroeger was 50 km/u de norm in de bebouwde kom. Maar toen statistici aantoonden dat een auto dubbel zo snel stopt en het risico op letsels voor zwakke weggebruikers drie keer lager ligt, schoten de zones 30 als paddenstoelen uit de grond. Vaak tot frustratie van automobilisten die vooral in steden verrast werden omdat ze bijvoorbeeld op een stuk weg met gescheiden lanen plots doortastend op de rem moesten. Hun inschatting van de omgeving strookt vaak niet met de directe omgeving.
Johan Crombez, ex-voorzitter van de Vlaamse socialistische partij Vooruit, bond de kat de bel aan. In een interview met de krant De Standaard vertelde hij dat hij in zijn thuisstad Oostende komaf wil maken met sommige stukken van de zone 30. “(…) in verkeersveilige straten, waar auto’s gescheiden zijn van fietsers en voetgangers door een middenberm en groenvoorziening, is het absurd om de snelheid te beperken tot 30 km/u enkel om boetes te innen”, zei hij en vervolgde: “In deze legislatuur is er ruim 10 miljoen euro aan boetes bijgekomen. Dat is voor een stad als Oostende enorm en het is gewoon geldklopperij.”
Geen ban over de volledige zone 30
Er is wellicht lokale verkiezingskoorts gemoeid met de uitspraak van Crombez – dat is ook hoe de regerende burgemeester van Oostende Bart Tommelein (Open VLD) de uitspraak parkeerde – en het spreekt voor zich dat de kandidaat-burgemeester geen ban over de volledige zone 30 uitspreekt. “In bepaalde straten moet de automobilist opnieuw 50 km/u kunnen rijden. En dan heb ik het níét over straten aan scholen en drukke woonwijken,” zei hij ter nuancering. Uit de verschillende online commentaren was het snel duidelijk dat meerdere automobilisten zich aangesproken voelden door de ergernis die de socialistische politicus verwoordde.
Advertentie – lees hieronder verder
Dat de zone 30 moeilijk ligt, is al in meerdere steden bewezen. Toen de Meetjeslandse stad Eeklo het tot de norm voor de bebouwde kom promoveerde, keerde het bestuur her en der op zijn tellen terug en koos opnieuw voor de oude 50km/u-borden en het principe van de voorrangsweg. De stad Gent, die al sinds 2015 geen hogere snelheden dan 30 km/u in zijn centrum tolereert, kreeg met een gelijkaardig effect af te rekenen. Toen het op de kleine ring de snelheid tot het minimum verlaagde op een ongevalgevoelige plaats kregen op één maand tijd 30.000 bestuurders een bon in de bus. De snelheidslimiet van 30 km/u geldt er nog steeds, maar de politie zette een van de twee flitscamera’s een tijdje op rust omdat het anders de stroom aan overtredingen niet kon slikken. Over de zin en onzin kan je discussiëren maar het illustreert dat een auto tot zijn tweede versnelling dwingen een lastige klus is. Zelfs voor bestuurder die als brave huisvaders aan het verkeer deelnemen.
Invoeren waar er veel interactie is
De klacht van Crombez wordt door specialisten niet helemaal ontkracht. Er is een onloochenbare en belangrijke link tussen infrastructuur en snelheid. Dat is ook hoe de partijtop op het standpunt van hun lid reageerde. Het stelde dat de lokale besturen moeten analyseren en beslissen of een zone 50 veilig genoeg is en dat zoiets erg afhankelijk is van geval tot geval. Nochtans was Vooruit een van de partijen, samen met Groen, die eerder als partijpunt de zone 30 als nationale richtlijn voor de bebouwde kom wou doorvoeren.
Stef Willems van het Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid (Vias) erkent dat Crombez een punt heeft als het gaat om de handhaving in verkeersveilige zones. “Elke handhaving moet dienen om de verkeersveiligheid te verbeteren, niet om de gemeentekas te spijzen. De beste flitspalen zijn nog altijd de palen die niet hoeven te flitsen,” aldus Willems. Hij benadrukt echter dat het basisprincipe voor zone 30 onveranderd moet blijven: “De regel is dat je een zone 30 invoert op plekken waar er veel interactie is tussen kwetsbare weggebruikers en gemotoriseerd verkeer. Dat principe blijft overeind.”
De komende maanden zal moeten blijken of Crombez met zijn kritiek voldoende steun krijgt. Zijn standpunt dat massaal flitsen op veilige plekken zonder te investeren in de onveilige plekken absurd is, heeft in ieder geval al de nodige stof doen opwaaien in de politieke en publieke arena.
Op zoek naar een auto? Zoek, vind en koop het beste model op Gocar.be