TEST Volkswagen up! GTI: terug naar de roots

Even ter herinnering, we schrijven mei 2017 en we zijn op de VW-meeting Wöthersee waar de constructeur een veeleer grappige concept toont: de up! GTI. Die levert 115 pk en hij zet weinig kilo’s op de weegschaal omdat het per slot van rekening om een erg compacte stadswagen gaat. Maar, hij herinnert ook aan de eerste generatie Golf GTI uit 1976. De nieuweling wordt goed onthaald door specialisten en ook het grote publiek loopt warm voor de compacte sportieveling. Minder dan een jaar later is deze up! GTI realiteit. Meer nog, het is de eerste Volkswagen die volgens de nieuwe WLTP-meetmethode wordt gehomologeerd. Die laatste zorgt voor meer realistische verbruikswaarden en wordt vanaf 2018 verplicht.

Aantrekkelijke verhouding tussen gewicht en vermogen

In 1976 zette de Golf GTI precies 810 kg op de weegschaal en hij puurde 110 pk uit de atmosferische 1.6 benzinemotor. 42 jaar later weegt de up! GTI 997 kg en hij haalt 115 pk uit de kleine 1.0 TSI driecilinder turbomotor. De vergelijking houdt ook steek qua afmetingen en de prestaties zijn navenant, want de oefening van 0 tot 100 km/u klokt hij in 8,8 seconden af. De Golf GTI had daar destijds 9 tellen voor nodig.

GTI-sfeer

Zowel qua koetswerk als binnenin de up! GTI dekt de vlag de lading ! De kleine stadsmus staat op heuse 17-duimsvelgen (hoewel de ingenieurs nog liever 18-duimers hadden gemonteerd, maar dat bleek technisch onmogelijk) en hij wordt bedacht met aerodynamische elementen, een honingraat radiatorrooster, zetelbekleding met ruitmotief en een afgeplat GTI-stuur. De toon is duidelijk gezet, maar de vraag blijft of deze kleine 1.0 TSI ook GTI-prestaties kan neerzetten? Om dat uit de zoeken, trokken we naar Monaco, waar één keer per jaar F1-bolides worden losgelaten die op hun beurt worden aangedreven door 1.6 liter grote turbomotoren. Toegegeven, de vergelijking gaat niet op, maar als deze F1-bolides vleugels krijgen met een dergelijk kleine cilinderinhoud, moet dat misschien ook wel lukken voor deze VW GTI met een slagvolume van amper 999 cc?

Advertentie – lees hieronder verder

Charisma

Deze krachtigste versie van deze compacte VW verrast, want hij komt overtuigend uit de hoek! Ook het interieur komt sympathiek over, maar wanneer we plaatsnemen aan het stuur, komen de kleine kantjes van de up! weer boven. Toegegeven, de stoelen bieden prima steun, maar de zithouding blijft onveranderd, de pedalen staan erg ver naar voor en het stuur is ook bij deze versie niet verstelbaar in de diepte. Jammer, want dit had een wereld van verschil kunnen maken.

Innovatief

Onderweg kwijt de motor zich prima van zijn taak en het gaat om precies dezelfde 1.0 TSI 115 motor die we in tal van andere producten uit de VW groep terugvinden. Het enige verschil is de inspuitdruk die werd opgetrokken tot 350 bar om de emissie van fijne stofdeeltjes te beperken. Dit is meteen de eerste benzinemotor van de groep die wordt uitgerust met een roetfilter. Dit resulteert in een (gehomologeerd) normverbruik van 5,7 l/100 km, gemeten volgens de WLTP + RDE (Real Driving Emissions) meetmethode. Leuk om weten, wij noteerden een gemiddeld verbruik (bij een rustige rijstijl in een stadsomgeving) van 6,4 liter per 100 km.

Verdienstelijk onderstel

Hoe hij rijdt ? Wel, het is weinig verrassend dat deze motor erg nerveus reageert onder de motorkap van up!. Maar als je gaat klimmen en je vloert het gaspedaal, dan heb je soms toch de indruk dat je het kleine motortje pijn doet… Dat gevoel wordt nog versterkt omdat je een kunstmatige motorsound te horen krijgt via de luidsprekers en dat gaat al snel vervelen. Het onderstel daarentegen werd erg behoorlijk aangepast (het is 15 mm lager met een 8 mm breder spoor in combinatie met dikkere stabilisatorstangen). Dit zorgt voor een weggedrag dat vertrouwen inboezemt en de wagen stuurt een stuk scherper dan zijn minder krachtige broertjes. Hij gaat bijzonder strak door de bochten, waardoor je erg laat de voet van het gaspedaal kan halen voor je gaat remmen. Hou echter – vooral als het nat is – rekening met de korte wielbasis! Kortom, dit onderstel zou best een grotere motor kunnen verteren!

Qua prijs blijft hij net onder de € 17.000 en voor dat geld krijg je een keurige uitrusting (verwarmde zetels, radio met zes luidsprekers, airco, sfeerverlichting, enz…). Deze GTI is er tegen meerprijs (€ 520) ook als vijfdeursversie.